Mensen raken niet zomaar verslaafd. Het is een proces dat soms jarenlang duurt. Hoe lang het duurt voordat je verslaafd bent, hangt ook samen met het middel. Heroïne en tabak zijn middelen die snel tot verslaving leiden.
Het proces bestaat uit de volgende fasen:
1. Experimenteel gebruik
In deze fase zijn mensen nieuwsgierig naar een bepaald middel. Ze proberen het uit. Experimenteren is tijdelijk. Je stopt er mee of je gaat naar een volgende fase.
2. Sociaal gebruik
Mensen gebruiken het middel om de positieve effecten. De functie van gebruik van het middel is dat het:
-
lekker gevonden wordt
-
gezellig is
-
gebruikt wordt om iets te vieren
-
ontspannend is
3. Overmatig gebruik
Mensen gebruiken het middel om nare gevoelens of problemen te verdringen. De controle over het gebruik begint af te nemen Het is geen bewuste keuze meer. Er is minder controle en minder genot.
4. Verslaving
In deze fase draait bijna alles om het gebruik van het middel. Deze fase gaat vaak gepaard met lichamelijke, psychische en sociale problemen. Het willen gebruiken is een moeten gebruiken geworden.
Nog niet zo heel lang geleden bestond de opvatting dat gebruik van hasj of wiet vroeg of laat zou leiden tot verslaving aan harddrugs zoals heroïne. Deze opvatting blijkt niet te kloppen. Uit onderzoek is gebleken dat veel mensen hasj of wiet gebruiken zonder dat dit gebruik uit de hand loopt.
Een andere opvatting is dat er een duidelijke oorzaak is aan te wijzen voor iemands verslaving, bijvoorbeeld een moeilijke jeugd, een bepaald karakter of een slechte relatie. Ook dit blijkt niet te kloppen. Er zijn genoeg mensen met een moeilijke jeugd of een slechte relatie die nooit verslaafd raken.

Hoe langer je verslaafd bent, hoe lastiger het is om het patroon te doorbreken. En als je er eenmaal af bent, blijf je extra gevoelig voor het middel. Met andere woorden: je zit er zo weer aan vast.